Vel røttu tilfarini og samansetingarnar

Læraravegleiðing:

1. Læraravegleiðing

Tak sjónband niður

Hvussu velur man røttu vørurnar?

 

Niðanfyri skulu tit lesa eitt sindur meira um, hvussu og hví man velur røttu vørurnar og samstundis tekur atlit til møguleikarnar fyri endurnýtslu og enduvinning. Tá tit hava lisið tekstirnar, skulu tit svara uppgávunum niðast á síðuni.

Tá tú skalt velja tigulsteinar og sementblanding, er umráðandi at tryggja, at tilfari tolir ta útsetning, sum tað verður útsett fyri. Við úsetning er at skilja vindur, veður og nýtsla, sum tigulsteinarnir skulu kunna klára. Við at tryggja, at tilfarini hava neyðugu eginleikarnir, slepst undan skaðum á múrverkskonstruktiónini.

Upplýsingar um eginleikarnar hjá tilfarinum eru at finna í avrikisyvirlitini hjá tilfarinum. Dátubløðini kanst tú finna á heimasíðuni hjá veitaranum.

 

Niðanfyri sæst eitt skema, sum lýsir einstøku útsetingarflokkarnar:

Flokkur

Mikrotreyt fyri múrverkið 

Dømi um múrverk í hesum standi 

MX1 

Í einum turrum umhvørvi

Innanhýsis múrsteinsverk í sethúsa- og skrivstovubygningum, herundir bakveggurin á ytru holveggjum, sum hava lítlar sannlíkindi fyri at blíva fuktigt. Pussað múrverk í ytru múrum, sum ikki verða útsett fyri miðal ella nógvum regni, og sum eru isolerað móti vætu frá nærliggjandi múrverki ella tilfari.

MX2 

Útsett fyri fukt ella vatnávirkan

 

MX2.1 

Útsett fyri fukt, men ikki útsett fyri frost/tiðnandi ringrásum ella uttanhýsis keldum til tíðandi støði av sulfatum ella ágangandi kemikalium.

 

Innanhýsis múrverk, sum verður útsett fyri nógvum vatndampi, til dømis í einum vaskirúmi. Uttandura múrverk, sum er avbygt av takyvirhangum ella veggklæði, og sum ikki er útsett fyri nógvum regni ella frosti. Múrverk undir frostøkinum í væl drenaði, ikki-ágangadi jørði.

MX2.2 

Útsett fyri sterkum vatni, men ikki útsett fyri frost/tiðnandi ringrásum ella uttanhýsis keldum til tíðandi nøgdum av sulfatum ella ágangandi kemikalium.

 

Múrverk, sum ikki er útsett fyri frosti ella ágangandi kemikalium, og sum eru sett í ytru veggir við klædningi ella flýggjandi takbrúni, í bróstil, í fríttandandi múrum, í jørð, undir vatni.

MX3 

Útsett fyri vatn + frost/tiðnandi ringrásir

 

MX3.1 

Útsett fyri fukt ella vatn og frost/tiðnandi ringrásir, men ikki útsett fyri keldum uttanifrá við týðandi nøgdum av sulfatum ella ágangandi kemikalium.

 

Múrverk sum flokkur MX2.1 útsettur fyri frost/tiðnandi ringrásum.

MX3.2 

Útsett fyri sterkum vatni og frost/tiðnandi ringrásum, men ikki útsett fyri keldum uttanifrá við týðandi nøgdum av sulfatum ella ágangandi kemikalium

 

Múrverk sum flokkur MX2.2 útsettur fyri frost/tiðnandi ringrásum.

 

MX4 

(ískoytisflokkur)

Útsett fyri saltmettari luft, havsalt ella tøsalt

Múrverk í strandarøkjum. Múrverk í nærumhvørvinum av vegum, sum verða saltaðar um veturin. 

MX5 

(ískoytisflokkur)

Í einum ágangandi kemiskum umhvørvi

Múrverk, sum er í sambandi við jørð ella fyllujørð, ella grundvatn, har fukt og munandi støði av sulfatum eru til staðar. Múrverk, sum er í sambandi við súrari jørð, dálkaða jørð ella grundvatn. Múrverk í nærumhvørvi av industriøkjum, har ágangandi kemikalium verða borin ígjøgnum luftina.

 

Skitsa við dømi um útsetingarflokkar:

Skitse med eksponeringsklasser

Tíð: 45 minuttir

Sjónband: 5 minuttir

Lesing: 10 minuttir

Uppgávur: 25 minuttir

Hvat er ein útsetingarflokkur?

Ein útsetingarflokkur lýsir, hvat ein bygningskonstruktión verður útsett fyri. Hetta merkir, at ein útsetingarflokkur hjálpir okkum at skilja, hvørjar umhvørvisligar ávirkanir byggimálini skulu kunna klára, so vit kunnu gera snið og byggja meira effektivari og varandi.

Uppgáva (35 min)

Tú hevur nú sæð sjónbandið um tilfar og samansetingar og lisið tekstin omanfyri.

Sjálvstøðugt arbeiði (20 min.)

 

Tú skal nú brúka 15 minuttir til at svara 5 spurningum, um endurnýtslu av tigulsteinum. Avrita spurningarnar inn í Word og skriva svarini niður, so tú kanst brúka tey seinni. Endamálið er, at tú gerst tilvitaður um krøvini til tigulsteinar og mørtul og hvørja ávirkan mørtul og tigulsløg hava á endurnýtslu.

  1. Hvat kann gerast fyri at lætta um reinsuarbeiði? Og kann tað møguliga gerast undir múringini?

  2. Hvørji funktionell krøv kunnu vera til ein tigulsvegg?

  3. Hvørjar eindir verða nýttar til at máta tilfarseginleikarnar? (í mun til berandi-, isolerandi og brunaskiljandi eginleikar, umframt mótstøðu móti útsetingarflokki)

  4. Á hvønn hátt tryggjar man, at steinarnir og mørtulin kunnu nýtast til ein tigulsvegg við ávísum krøvum?

  5. Á hvønn hátt tryggjar man, at tilfarini halda krøvini til konstruktiónina og samstundis tryggjar tað besta útgangsstøði fyri endurnýtslu?

 

Felags samanumtøka í flokkinum (15 min.)